Υδροθεραπεία – Ιαματικά νερά – Spa
Νερό, αρχέγονο σύμβολο ζωής. Με τις καθαρτικές και ιαματικές ιδιότητες του λατρεύτηκε στην Αρχαία Ελλάδα ως θεϊκή οντότητα. Η ζωτική δύναμη του νερού και η πρωταρχική σημασία του στην εξέλιξη της ανθρωπότητας, ανυπολόγιστη. Από την αρχαιότητα ακόμη υπάρχουν αναφορές για τα «Βαλανεία» και τα «Ασκληπιεία», ναοί που ήταν συγχρόνως λατρευτικά και θεραπευτικά κέντρα, όπου εκεί οι ιερείς / θεραπευτές βοηθούσαν όσους έπασχαν από ψυχοσωματικές διαταραχές. Οι θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών νερών ήταν και παραμένουν γνωστές. Περίπου τα τελευταία 30 χρόνια μπαίνει δυναμικά στη ζωή μας ο όρος «SPA» που προέρχεται από το λατινικό «Salus Per Aqua», δηλαδή, «υγιής μέσω του νερού».
Στη χώρα μας υπάρχουν περίπου 752 πηγές ζωής ιαματικού νερού, στην πλειοψηφία τους θερμού, σε κάθε γωνιά της Ελλάδος. Στο σύνολο τους χρησιμοποιούνται για ιαματική λουτροθεραπεία, Spa Wellness, προσφέροντας στο σύγχρονο άνθρωπο πρόληψη και θεραπεία της υγείας του, αναζωογόνηση και ευεξία.
Το 2006 στο γερμανικό περιοδικό Hur-Und Heilbader δημοσιεύονται τα εξής: το 2005 σημειώθηκαν εισπράξεις 26 δις. σε 330 κέντρα πειραματικής θαλασσο-λουτροθεραπείας, 98 εκ. διανυκτερεύσεις και 17,6 εκ. επισκέψεις. Αν όλα αυτά συμβαίνουν στη Γερμανία, στην Ελλάδα με την απόλυτη διαφάνεια, την πλεονεκτική θέση λόγω κλίματος, την ποιότητα και την διαφορετικότητα των νερών, πόσα περισσότερα θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν;
Να χρησιμοποιηθεί η γεωθερμική ενέργεια για θέρμανση όλο το χρόνο, στα υδροθεραπευτικά κέντρα και να περιοριστεί η εκπομπή CO2, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην αειφόρο ανάπτυξη και την καταπολέμηση της ανεργίας, προσφέροντας νέες και μόνιμες θέσεις εργασίας. Η ύπαρξη των ιαματικών νερών συνδέεται άρρηκτα με τις γεωλογικές δομές και συνθήκες της κάθε περιοχής. Πηγή θερμότητας και δημιουργίας αποτελούν τα ηφαίστεια, παλιά και καινούργια, που υπάρχουν διάσπαρτα σε όλη την Ελλάδα. Γεωλογικοί σχηματισμοί της κάθε περιοχής μαζί με τα τεκτονικά ρήγματα, τα πετρώματα και τα αέρια που διέρχονται μέσα από αυτά, προσδίδουν τη διαφορετικότητα της κάθε πηγής. Κριτήριο για το χαρακτηρισμό μιας πηγής ως «θερμής», είναι η θερμοκρασία της πηγής, σε σχέση με τη μέση θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Για την Ελλάδα με μέση θερμοκρασία 18°C, τα όρια χαρακτηρισμού μιας πηγής ως θερμής είναι οι 25°C. Οι θερμές μεταλλικές πηγές του διακρίνονται σε:
- Υπόθερμες με θερμοκρασία 25°C – 34°C
- Ομοιόθερμες με θερμοκρασία 34°C – 36°C
Ανάλογα με τη μορφή τους στα σημεία ανάλυσης τα θερμαντικά νερά διακρίνονται σε:
- Ρηξιγενείς αναβλύσεις: Συστήματα ρηγμάτων αποτελούν το δίαυλο για τη μετακίνηση των θερμαντικών νερών.
- Φλεβικές αναβλύσεις: Μεταλλοφόρες φλέβες γεμίζουν παλιές ρωγμές, διασχίζουν το υδροφόρο πέτρωμα, και ως πιο εύκολα υδροπερατές, σε σχέση με το μηχανικό πέρασμα, λειτουργούν σαν στραγγιστήρια. Στην αντίθετη περίπτωση, δηλαδή λιγότερο υδροπερατές, οδηγούν το νερό με πίεση προς την επιφάνεια, σύμφωνα με τη διεύθυνση της φλέβας.
- Αναβλύσεις επαφής: Πρόκειται για πηγές που εμφανίζονται όταν υπάρχει διαφορετικότητα στα είδη των πετρωμάτων αλλά και στην υδροπερατότητα τους. Αν και εύκολα αυτό μπορεί να συμβεί στις πηγές του κανονικού νερού, θεωρείται αρκετά σπάνιο στις θερμομεταλλικές πηγές, γιατί το νερό σε αυτές βρίσκεται στα βαθύτερα στρώματα.
- Πτυχιοσυγγενείς αναβλύσεις: Οι πτυχές που συγκλίνουν των υδροφόρων πετρωμάτων ευνοούν την ανάπτυξη υψηλότερων θερμοκρασιών, ενώ αντίθετα οι πτυχές που αποκλίνουν, μπορεί να οδηγήσουν στην επιφάνεια τα θερμά μεταλλικά νερά.
Ο ελλαδικός χώρος, λόγω της μεγάλης διαφορετικότητας της γεωλογικής του κατασκευής, είναι ιδιαίτερα πλούσιος σε θερμά και ψυχρά μεταλλικά νερά. Μέχρι σήμερα αυτές οι πηγές, στην πλειονότητά τους θερμές, είναι διανεμημένες σε όλα τα γεωγραφικά ελληνικά διαμερίσματα.
- Στερεά Ελλάδα 156
- Θεσσαλία 57
- Ήπειρος 56
- Μακεδονία 115
- Κυκλάδες 30
- Νησιά του Αιγαίου 42
- Θράκη 25
- Πελοπόννησος 114
- Εύβοια 23
- Ιόνια νησιά 34
- Κρήτη 100
Η υδροθεραπεία είναι μία θεραπευτική αγωγή η οποία στηρίζεται στη χρήση του ιαματικού νερού, αξιοποιώντας τις φυσικές και χημικές ανάγκες του οργανισμού. Η μορφή, ο τρόπος, η διάρκεια και η συχνότητα, καθορίζουν τα αποτελέσματα της και διακρίνονται σε:
- Εσωτερική υδροθεραπεία
- Ποσιθεραπεία
- Εισπνοθεραπεία
- Εξωτερική υδροθεραπεία
- Ιαματικά λουτρά
- Υδρομαλάξεις
- Πηλοθεραπεία
Εσωτερική υδροθεραπεία
- Ποσιθεραπεία: Επιτυγχάνεται με την χρήση καθορισμένης ποσότητας νερού, ενδείκνυται για παθήσεις ουροφόρων οδών, διαβήτη, παχυσαρκίας, ήπατος και χοληφόρων οδών, παθήσεις πεπτικού συστήματος κτλ.
- Εισπνοθεραπεία: Με τη βοήθεια ειδικών συσκευών, τα ιαματικά νερά μετατρέπονται σε σταγονίδια και κατόπιν εισπνέονται. Ενδείκνυται για παθήσεις του αναπνευστικού, βρογχικό άσθμα και βρογχίτιδες, χρόνιες φλεγμονές του αναπνευστικού συστήματος κλπ.
Εξωτερική υδροθεραπεία
- Ιαματικά λουτρά: Γίνεται με εμβάπτιση του σώματος ή μέλους, σε ατομικό λουτήρα η πισίνα με ιαματικό νερό. Ενδείκνυνται για χρόνιες δερματικές γυναικολογικές και δερματικές παθήσεις, καθώς και παθήσεις του νευρικού συστήματος.
- Υδρομαλάξεις: Στηρίζονται στην εφαρμογή πίεσης στο ανθρώπινο σώμα ή μέλος που βρίσκεται μέσα στο ιαματικό νερό. Ενδείκνυνται για μετατραυματική θεραπεία, κατάγματα και κακώσεις, οσφυαλγία, αρθροπάθειες κλπ.
- Πηλοθεραπεία: Γίνεται με τη χρήση ωρίμου πηλού, με μερική η ολική εμβάπτιση του μέλους του σώματος που νοσεί. Ενδείκνυται για δερματικές και γυναικολογικές παθήσεις, έκζεμα, ψωρίαση και ουρική αρθρίτιδα.
